اسلام آباد- 08 آڪٽوبر (اي پي پي) منصوبابندي، ترقي، سڌارن ۽ خاص قدمن بابت وفاقي وزير احسن اقبال چيو آهي ته ملڪي معيشت جي ترقي ۽ استحڪام لاءِ نيشنل ايڪسپورٽ ايمرجنسي لاڳو ڪرڻ گهرجي، ا??ان کي پنهنجي ر??ان??ي واپار کي موجوده 30 ارب ڊالرن کان وڌائي 100 ارب ڊالرن تائين پهچائڻ جو هدف حاصل ڪرڻو آهي، ڇاڪاڻ ته ان کانسوا??ِ ملڪ جي معاشي خودمختاري ممڪن ناهي. ا??ڙن خيالن جو اظهار هن گذريل ڏينهن ر??ان??ي واپار کي 100 ارب ڊالرن تائين پهچائڻ جي حوالي ??ان انوويشن ليب ۾ رٿيل ويهڪ کي خطاب ڪندي ڪيو. هن چيو ته پاڪستان جي معيشت کي مستحڪم بنائڻ لاءِ ر??ان??ي واپار ۾ اضافي جي سخت ضرورت آهي. ان ويهڪ ۾ واپار واري وفاقي وزير ڄام ڪمال خان خاص طور تي شرڪت ڪئي. جڏهن ته نجي ۽ سرڪاري شعبي ??ان تعلق رکندڙ ماهرن، ايڪسپورٽرز ۽ پاليسي ماهرن جي وڏي انگ ۾ شرڪت ڪئي. احسن اقبال چيو ته ر??ان??ي واپار ۾ گهٽتائي جو مطلب واپاري خساري ۾ واڌ آهي ۽ اهو خسارو ملڪي معيشت لاءِ خطرناڪ ٿي سگهي ٿو. ا??ان کي واپاري خساري کان بچڻ لاءِ فوري قدم کڻڻا پوندا ته جيئن پنهنجي مستقبل کي محفوظ ڪري سگهجي. هن ر??ان??ي واپار جي حوالي ??ان ڳالهائيندي چيو ته ملڪي ترقي ۽ قومي سيڪيورٽي جو دارومدار ر??ان??ي واپار ۾ واڌ تي آهي، موجوده حڪومت نجي شعبي کي سموريون ضروري سهولتون فراهم ڪندي ته جيئن ملڪي شيون عالمي مارڪيٽ ۾ بهتر انداز ۾ مقابلو ڪري سگهن. هن چيو ته نجي شعبي کي به پنهنجي شين جي ويليو ايڊيشن تي ڌيان ڏيڻو پوندو ته جيئن عالمي مارڪيٽ ۾ ان جي قدر ۽ قيمت ۾ اضافو ٿي سگهي. هن چيو ته عالمي سطح تي پاڪستاني شين کي هڪ مضبوط برانڊ طور متعارف ڪرائڻ جي ضرورت آهي ته جيئن دنيا ا??ان جي محنت ۽ مهارت کي سُڃاڻي. وفاقي وزير ماضيءَ جي حڪومتن تي تنقيد ڪندي چيو ته پي ٽي آءِ حڪومت صرف گروٿ ڏيکارڻ لاءِ آمدني واپار جي اجازت ڏني، جنهن جو نتيجو 50 ارب ڊالرن جي واپاري خساري جي صورت ۾ ڀوڳڻو پيو، آمدني واپار ۾ وڏي واڌ جو ڪيتو ا??ان اڄ ڀوڳي رهيا آهيون، هاڻ وقت اچي ويو آهي ته ا??ان پنهنجي 30 ارب ڊالرن جي ر??ان??ي واپار کي 100 ارب ڊالرن تائين پهچائڻ لاءِ سنجيده قدم کڻون. هن وڌيڪ چيو ته جيڪڏهن ايندڙ 8 سالن ۾ اهو هدف حاصل ڪري وياسين ته ا??ان قرضن جي ڄار مان نڪري وينداسين، نه ته ا??ان کي هميشه لاءِ قرضن جي بار هيٺ رهڻو پوندو. ان موقعي تي واپار واري وفاقي وزير ڄام ڪمال خان بحث ۾ شرڪت ڪندي چيو ته مهانگائي ۾ گهٽتائيءَ لاءِ صوبائي حڪومتن ??ان گڏجي قدم کنيا پيا وڃن. هن ننڍي ڪاروبار جي ترقيءَ کي پنهنجي حڪومت جي ترجيحن ۾ شامل ڪندي چيو ته ننڍي ڪاروبار جي همٿ افزائي ا??ان جي ترجيح آهي. هن ر??ان??ي واپار ۾ اضافي جي حوالي ??ان ڳالهائيندي چيو ته آءِ ايم ايف ۽ پرڏيهي مٽاسٽا جي ناڻي تي ڀاڙڻ کي گهٽ ڪرڻ لاءِ ر??ان??ي واپار ۾ اضافو اڻٽر آهي. هن ان ڳالهه تي زور ڀريو ته آءِ ايم ايف پروگرام کانپوءِ سيڙپڪارن جو اعتماد بحال ٿيو آهي ۽ ان ??ان ر??ان??ي واپار کي هٿي وٺرائڻ ۾ مدد ملندي. هن چيو ته ا??ان جي حڪومت انرجي ٽيرف ۾ گهٽتائيءَ لاءِ آءِ پي پيز ??ان ڳالهيون ڪري رهي آهي جڏهن ته بجلي جي چوري ۽ نقصان گهٽ ڪرڻ لاءِ به قدم کنيا پيا وڃن. هن چيو ته مالي سال 2024ع ۾ پاڪستان جو ر??ان??ي واپار 30.6 ارب ڊالرن تائين پهچي ويو آهي جڏهن ته زراعت جي شعبي جي ر??ان??ي واپار ۾ 54.8 سيڪڙو اضافو ٿيو آهي جيڪو 7.95 ارب ڊالرن تائين پهتو آهي. هن چيو ته مالي خسارو ۽ پرڏيهي قرض ملڪ جي معاشي خودمختاريءَ کي محدود ڪندا آهن ۽ اندروني سياسي عدم استحڪام معاشي پاليسين جي تسلسل کي متاثر ڪيو آهي. هن ان ڳالهه تي به زور ڀريو ته عالمي تحفظ پسندي جي رجحانن سبب پاڪستان جي عالمي مارڪيٽ تائين پهچ مشڪل ٿي رهي آهي پر حڪومت ان چئلينج کي مُنهن ڏيڻ لاءِ اثرائتا قدم کڻي رهي آهي. منصوبا بندي واري وزارت ۾ ٿيل ان بحث دوران احسن اقبال ۽ ڄام ڪمال خان ان ڳالهه تي زور ڀريو ته ر??ان??ي واپار ۾ اضافي کانسواءِ پاڪستان جي ترقي ناممڪن آهي، حڪومت نجي شعبي ??ان گڏجي ان هدف کي حاصل ڪرڻ لاءِ جامع حڪمت عملي تي ڪم ڪري رهي آهي.
